Testosteron is het mannelijke geslachtshormoon dat essentieel is voor de ontwikkeling van de geslachtskenmerken bij opgroeiende jongens. Op volwassen leeftijd is dit hormoon onmisbaar voor spieren, huid, botten, hersenen, prostaat, erectie en vruchtbaarheid. Het is belangrijk voor de spiermassa, het uithoudingsvermogen, de seksuele prestaties, het humeur en de energie.
Omdat testosteron op veel organen invloed heeft, komen er vaak meerdere klachten tegelijk voor.
Lichamelijke symptomen | Seksuele symptomen | Cognitieve symptomen |
Afname lichaamsbeharing | Daling van het testisvolume | Aanvallen van zweten |
Borstvorming (gynaecomastie) | ||
Afname spierkracht | Erectiestoornis | Stemmingswisselingen |
Prikkelbaarheid | ||
Depressie | ||
Osteoporose | ||
Milde bloedarmoede | ||
Onvruchtbaarheid |
Functie van testosteron
Testosteron is een mannelijk geslachtshormoon, het wordt met name aangemaakt in de testikels (zaadballen), slechts 5 tot 10 procent komt uit de bijnieren. Testosteron is nodig om sperma te maken en het zorgt voor mannelijke kenmerken. Het hormoon is nauw betrokken bij de vetregulatie en opslag, het bloedsuikergehalte en de bloeddruk, stimuleert de aanmaak van beenmerg en heeft invloed op de stevigheid van het bot.
Daarnaast heeft het hormoon een duidelijke invloed op het behoud van secondaire geslachtskenmerken zoals baardgroei en spieren. En op de kwaliteit van de erectie, de werking van de prostaat en de aanmaak van sperma. Testosteron is essentieel voor het libido (zin in seks). Tenslotte speelt het een rol bij (het voorkomen van) depressies.
Oorzaak van testosterontekort
Testosterontekort is een te laag testosteron gehalte in het bloed. Het testosteron daalt bij het ouder worden van de man. Bijna 40% van de mannen van 45 jaar en ouder heeft een tekort aan testosteron. Bij mannen met obesitas, diabetes type 2 en chronische ziekten komt het zelfs vaker voor.
Onderzoek naar testosterontekort
Als basis screent de arts de klachten en doet een lichamelijk onderzoek naar onder andere spiermassa, buikomvang, bloeddruk en hartslag. De screening en het onderzoek dienen als input voor het daaropvolgende bloedonderzoek.
Het meten van het totale testosterongehalte in het bloed is een goed basisonderzoek waarbij ook SHBG, Sex Hormone Binding Globuline wordt gemeten. SHGB is het eiwit dat testosteron bindt en transporteert.
De hoogte van het vrije testosteron, dat is testosteron dat in het bloed circuleert en niet gebonden is aan SHBG, weerspiegelt uitstekend het hormonale potentieel. Het vrije testosteron wordt berekend ná meting van een te laag totale testosterongehalte en het SHGB.